भविष्यातील उद्योग जगतातील काही अपेक्षित बदल आणि संधी

‘उद्योजक मित्र’ सोशल मीडिया नेटवर्क फॉलो करा :: फेसबुक • ट्विटर • इंस्टाग्राम

……………………………..

मार्केटमधे येत्या काळात काय बदल होऊ शकतात यावर आपण नेहमीच लक्ष ठेऊन असले पाहिजे. भविष्यात कोणत्या क्षेत्रात संधी आहेत, कशात संधी कमी होत जाणार आहेत याचा विचार करूनच आपले प्लॅन आखले गेले पाहिजेत… इथे मला जाणवणारे, भविष्यात उद्योग जगतात होऊ घातलेले काही बदल आणि संधी थोडक्यात सांगण्याचा प्रयत्न करत आहे.

येत्या काळात चार चाकी पेट्रोल डिझेज वाहनांची विक्री महानगरांत, मोठ्या शहरांत सरासरीपेक्षा कमी होत जाणार आहे. किंवा वाढण्याची शक्यता नाही. या कंपन्यांचे सर्वात जास्त ग्राहक असणारा वर्ग मोठ्या शहरात आहे. पण ट्राफिक मुळे लोकांना गाडी चालवणे नकोसं झालं आहे. गाडीचं मायलेज, मेंटेनन्स या गोष्टींच गणित जुळत नाहीये. आणि सोबतच आता कॅब सर्व्हिस मुळे सुद्धा विक्री कमी होत जाणार आहे. गाडी घेऊन महिन्यातून चार पाच दिवस गाडीचा वापर करायचा पण महिनाभर हफ्ते फेडायचे याला काही लॉजिक नाहीये त्याएक्षा कॅब परवडते, हे आता मध्यम आणि उच्च मध्यमवर्गीयांच्या लक्षात यायला लागले आहे. यामुळेही कार्स ची विक्री भविष्यात जास्त वाढण्याची शक्यता नाही. लोकसंख्येच्या प्रमाणात विक्री वाढत राहील, पण मागील काही वर्षे जो वेग होता तेवढा कदाचित असणार नाही. लहान शहरांत, ग्रामीण भागात विक्रीवर विशेष काही परिणाम होणार नाही. तिथे वाहनांची अडचण अजूनतरी नाही, पुढील काही वर्षे होणारही नाही. उलट लहान शहरात, ग्रामीण भागात चार चाकी वाहनांची संख्या मोठ्या प्रमाणात वाढण्याची शक्यता आहे.

इलेकट्रीक कार्स हे भविष्य आहे. पण तरीही ट्राफिक जॅम ची समस्या इलेक्ट्रिक कार्सलाही जाणवणार आहेच. पण इलेक्ट्रिक कार्स स्वस्त झाल्यानंतर मात्र मागणी वाढू शकते. कमी किमतीत या कार्स उपलब्ध करून देण्याची वेळ येईल तेव्हा या कार्स शक्यतो जास्त मोठ्या नसतील याची मला खात्री आहे. महिंद्रा रेवा सारख्या लहान कार्स भविष्यात जास्त चालतील. कमीत कमी जागा घेणारी, ट्राफिक मध्ये चालवायला सोपी अशी गाडी लोकांचे भविष्यातील लक्ष असेल. आता कारकडे लोक स्टेटस सिम्बॉल म्हणून न बघता गरज म्हणून बघायला लागले आहेत. त्यामुळे येत्या काळात चारचाकी वाहनांच्या मार्केटवर मधे बराच बदल झालेला दिसेल.

मोपेड ची विक्री बाईक च्या प्रमाणात येत्या काळात वाढतच जाणार आहे. चालवायला सोपी, शहरापुरती मर्यादित, गरज पडल्यास पाच पन्नास किलोमीटर ची राईड चांगली होऊ शकते. माग बाईक ची गरज काय? आता इलेक्ट्रिक मोपेड हा पर्याय लोकांना उपलब्ध व्हायला लागला आहे. आणि तो पेट्रोल गाड्यांपेक्षा महागही नाहीये. थोडक्यात इलेक्ट्रिक मोपेड भविष्यात जास्त दिसतील.

विक्रीची समस्या आता TV बाबतीत जाणवणार आहे. TV पेक्षा आता लोकांना मोबाईल जास्त जवळचा वाटतो. टिपिकल मालिका बघणे आता तरुणाईला आवडत नाही. त्यापेक्षा युट्युब, नेटफ्लिक्स वर पाहिजे तेव्हा पाहिजे ते व्हिडीओ बघायला मिळतात. एकदा कानात हेडफोन घातले कि जगाशी संबंध संपतो. TV वरच्या गोंधळापेक्षा मोबाईल जास्त श्रेयस्कर… त्यामुळे TV ची कमी होत जाणारी विक्री येत्या काळात बघायला मिळू शकते.

विमान वाहतुकीचे प्रमाण भविष्यात वाढत जाणार आहे. सरकारने २०२५-३० पर्यंत यात दुपटीने वाढ करण्याचे लक्ष्य निश्चित केले आहे. म्हणजेच या आणि याच्याशी निगडित क्षेत्रात व्यवसायाला संधी आहेत, आणि गुंतवणुकीलाही.

सर्व्हिस इंडस्ट्री पुढची बरीच वर्षे मार्केटवर वर्चस्व गाजवणार आहे. या क्षेत्राला येत्या काळात कोणताही धोका दिसत नाही. लोकांचा वाढत चाललेला आळस या इंडस्ट्रीला आणखी मोठं करत आहे.

टेक्नॉलॉजी आधारित व्यवसायांना भविष्य चांगले आहे.
ऑटोमेशन इंडस्ट्री हि आजही चांगली वाढत आहे आणि भविष्यात या क्षेत्रामधे भरपूर वाढ होणे अपेक्षित आहे.
रोबोटिक्स…. या क्षेत्रात जेवढं लवकर प्रवेश कराल तेवढं चांगलं. कित्येक कामांमधे मनुष्यापेक्षा रोबोट परवडायला लागले आहेत. भविष्यात या क्षेत्रातील संधी वाढतच जाणार आहेत. यात तुम्ही काय करू शकता याचा विचार करा.
इंटरनेटशी संबंधित क्षेत्रांमधे आणखी बरीच वर्षे सामान्य व्यावसायिकांना संधी आहेत. पण हळूहळू हे क्षेत्र मोठ्या कंपन्यांकडे ट्रान्स्फर होत आहे.

ऑटोमेशन इंडस्ट्री मध्ये जमेल तेवढे काम करा. ऑटोमेशन इंडस्ट्रीला चांगले मार्केट आहे, पुढे वाढतच जाईल.

डिजिटल क्षेत्रात भरपूर संधी आहेत. आणि त्या वाढतच जाणार आहेत. इंटरनेट चा वापर करून जे जे काही करता येईल ते ते करायला सुरुवात करा. भविष्यात त्यातीलच काही गोष्टी तुम्हाला मोठं बनवतील.

काउन्सेलिंग ला (समुपदेशन) येत्या काळात खूप संधी आहेत. खास करून मेंटल स्ट्रेस, हेल्थ, फॅमिली मॅटर्स या क्षेत्रात काउन्सेलिंग ला संधी जास्त आहेत. मेंटल स्ट्रेस प्रचंड वाढत आहे, हेल्थ संबंधी समस्या वाढत आहेत, आणि कौटुंबिक समस्यांनी तर आत्ताच धिंगाणा घालायला सुरुवात केली आहे, भविष्यात तर काय होईल याची कल्पना सुद्धा करवत नाही. पण आणखी वीस पंचवीस वर्षांनी कौटुंबिक विवाद बरेच कमी होतील. बाकीच्या समस्या वाढतच जातील.

लोकांची प्रतिकारशक्ती कमी होत चालली आहे. अर्थातच फार्मासिटिकल इंडस्ट्रीचे भविष्य चांगलेच आहे. ते चांगले असावे यासाठीच लोकांना कमकुवत केले जात आहे आणि त्यात ते यशस्वी ठरले आहेत. व्यावसायिक दृष्ट्या पाहता यात संधी शोधणे, एवढेच आपण करू शकतो.

अपारंपरिक ऊर्जा (renewable energy) क्षेत्रात अजूनही भरपूर मार्केट उपलब्ध आहे. देशातील ९०% मार्केट अजूनही पारंपरिक ऊर्जास्रोतांवर अवलंबून आहे. स्वस्त आणि प्रदूषणमुक्त ऊर्जा काळाची गरज आहे, आणि जगभरातील जवळ जवळ सर्व मोठ्या देशांची पावले त्यादृष्टीने पडत आहेत.

लॉजिस्टिक इंडस्ट्री नेहमीप्रमाणेच चांगली राहणार आहे. यात ग्रोथ चांगली असेल. लोकसंख्या वाढत आहे, दळणवळण वाढत आहे, साहजिकच व्यवसाय वाढत जाणार आहे.

फूड इंडस्ट्री मधे काहीच प्रॉब्लेम नाही. पण मुख्यत्वे स्पेशल, क्रिएटिव्ह फूड्स चे मार्केट वाढताना दिसेल. जिभेचे चोचले पुरवण्यात लोक आता हात आखडता घेत नाहीत. पण सामान्य फूड्स मधे स्पर्धा प्रचंड वाढली आहे. यामुळे प्रॉफिट रेशो वर बराच परिणाम होत आहे. आणि आणखी काही काळ असेच चालू राहण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे फूड इंडस्ट्रीमधे वेगळं, नाविन्यपूर्ण काय देऊ शकता याचा विचार करा.

सगळ्यात महत्वाचं आहे स्किल… येता काळ स्किल चा आहे. घोकणपट्टी बहाद्दरांचे दिवस आता मागे पडताना दिसणार आहेत. शिक्षणाची परिभाषा बदलण्याच्या मार्गावर आहे. भविष्य स्किल चे आहे. तुमच्याकडे स्किल असेल तरच तुम्हाला चांगल्या संधी मिळण्याची शक्यता असेल. किती मार्क आहेत, किती डिग्र्या आहेत याला भविष्यात विशेष काही किंमत नसेल. तुमच स्किलच आता महत्वाचं ठरणार आहे. त्यामुळे स्किल डेव्हलप करण्यावर भर द्या. शिकत रहा. क्रिएटिव्ह रहा. नाविन्यपूर्ण प्रयोगांवर भर द्या. तुमचं स्किलच तुम्हाला भविष्यात तारणार आहे.

हे काही मला जाणवणारे भविष्यातील बदल आणि संधी आहेत… आणखीच बरीच क्षेत्र असतील. पण हे मला दिसलेल्या काही संधी किंवा होणारे बदल आहेत. आपल्या आसपास खूप काही घटना दररोज घडत आहेत. याचा सतत अभ्यास करणे आवश्यक आहे. त्यातूनच भविष्यातील संधींचा अंदाज घेता येतो. या अंदाजांवरूनच भविष्याच्या दृष्टीने योग्य नियोजन करता येते. त्यामुळे निरीक्षण करत रहा, भविष्याचा वेध घेत रहा, आज काय विकतंय यापेक्षा उद्या काय विकलं जाणार आहे याचा नेहमी अभ्यास करत रहा.

व्यवसाय साक्षर व्हा…
उद्योजक व्हा…
समृद्ध व्हा…
_

श्रीकांत आव्हाड
७७४४०३४४९०

Business Consultant
www.ShrikantAvhad.com

:::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

‘उद्योजक मित्र’ सोशल मीडिया नेटवर्क फॉलो करा :: फेसबुक • ट्विटर • इंस्टाग्राम

All rights are reserved. Violation of copyright will result into legal action.
लेखनाचे सर्व हक्क राखीव आहेत. कॉपीराईट हक्कांचा भंग दिवाणी व फौजदारी कारवाईस पात्र राहील